Refleksja jest istotnym elementem uczenia się, szczególnie dla praktyków, ludzi, którzy zawodowo są zaangażowani w edukację i uczenie. Refleksja odnosi się głównie do praktyki uczenia się poprzez doświadczanie i jest zdecydowanie indywidualnym, osobistym procesem.

Ważnym jest zastanowienie się nad doświadczeniem, które zdobywamy, lub które już zdobyliśmy, zamiast tylko je „przeżywać”. Rozwijanie umiejętności analizy swojego własnego zachowania pozwala na świadome  i intencjonalne uczenie się, które jest kierowane poprzez własną pracę i życie, a nie tylko przez książki, teorie, kompilację dokumentacji, certyfikaty oraz porady ekspertów.

Refleksja pojawia się tam, gdzie uczący się stara się zrozumieć (nie tylko zapamiętać) dany materiał czy wydarzenie, i odnieść to do swojego dotychczasowego doświadczenia. W zależności od podejścia podkreśla się inne aspekty refleksji: może się koncentrować na procesie refleksji, na jej celu lub na jej rezultatach. Dzięki refleksji jest możliwe przeformułować lub przedyskutować na nowo pewne pomysły i dzięki temu osiągnąć głębsze i poważniejsze podejście do danego problemu.

Dlaczego uczymy się lepiej poprzez refleksję? Jenny Moon, wykładowca z Uniwersytetu Exeter, która pracuje nad refleksją, wyróżnia następujące powody:

• refleksja spowalnia nasze działania, sprawia, że wolniej przyswajamy fakty.  Skłania nas do łączenia ich, szukania odniesień i formowania pytań.
• angażując się w refleksję stajemy się „właścicielami” uczenia się. To, co robimy staje się dla nas ważniejsze, staje się to „nasze”, gdyż osobiście to osiągamy.
• na poziomie meta-poznawczym zwiększamy swoją świadomość uczenia się. Zdajemy sobie sprawę z umiejętności, które nabywamy, często stajemy się również świadomi dodatkowych, ukrytych elementów. Jako, że refleksja jest zazwyczaj stosowana do bardziej skomplikowanych problemach, staje się ona pewnym wyzwaniem dla uczącego się.

Czas: 10 minut